Robotik Nedir?

Robotik Nedir?

Son dönemde sık sık kullanılmaya başlanan robotik kelimesi hiç de uzak olmadığımız robot kelimesinden geliyor. Slavca bir kelime olan robotun Türkçe karşılığı kısaca insansıl araç olarak çevrilebilen kelime; verilen komutlara göre farklı işleri yapabilecek şekilde donatılmış makine olarak tarif ediliyor.

Robot kelimesini ilk kullanan Çek bir yazardır. Yazar Karel Čapek’in bir tiyatro oyununa ad olarak seçtiği terimi, Isaac Asimov 1942 yılında kaleme aldığı öyküsünde kullanmıştır.

Robot kelimesi ilk olarak 20. yüzyılın ilk yarısında kullanılmış olsa da kavram olarak otomatik makinelerden Da Vinci’nin 16. yüzyıldaki çalışmalarında rastlanıyor.

Robot kelimesinden türetile robotik ise robotların tasarım aşamasından üretim ve kullanımına kadar robotla ilgili tüm süreçle ilgilenen ve birçok mühendislik dalının verilerinden yararlanan bir bilim olarak tanımlanıyor.

Robotik Hangi Mühendislik Dallarıyla Bağlantılıdır?

Bir robotun tasarım aşamasından itibaren etkin olarak mühendislik dallarıyla işbirliği gerekir. İhtiyacın belirlenmesi aşamasında robota ihtiyaç duyan mühendislik dalı dikkate alınmazsa; tasarım aşamasından itibaren Bilgisayar, Makine, Elektrik-Elektronik ve ve kontrol mühendisliği robotik gelişmelerde rol alıyor.

Robotların Sınıflandırılması

Robotların sınıflandırılmasıyla farklı ölçütlere göre yapılıyor. Genel olarak teknik sınıflandırma denilebilecek Robot Eksenlerine ve Koordinat Sistemlerine Göre Sınıflandırmanın yanında son kullanıcı açısından önem arz eden diğer sınıflandırma yöntemidir.

Robotların;

• Yetenek derecesine,
• Kontrol şekline,
• Kullanılan teknoloji Seviyesine,
• Yapmak için programlandığı işe,
• Robotun kullandığı enerjinin kaynağına göre sınıflandırılmaları kullanıcı açısından anlam ifade ediyor.

Robotların sınıflandırılmasındaki diğer iki metot, üretim işinin teknik yönüyle ilgili olduğundan kullanıcının bazı özel durumlar dışında ilgi göstermesi gerekmiyor.

Günümüzde Robot Kullanımı

Robot kullanımı sektör bazında değişiklik gösterse de hızla tüm sektörlerdeki kullanımı artıyor. Robot kullanımının en düşük olduğu sektör %3 ile gıda sektörüyken otomotiv sektöründe robotların payı %30’a ulaşıyor. Otomotivi %25 ile elektrik-elektronik sektörünün takip etmesi robotun yaygınlaşmasında yüksek hassasiyet ve sıfır hata gerektiren işlerde robotlara duyulan ihtiyacın bu alandaki gelişmeye olan etkisini ortaya koyuyor.

Robotlar; yüksek hassasiyet ve düşük hata gerektiren işlerin yanında tehlikeli ve insan sağlığı açısından zararlı işlerde de hızla insanın yerini almaya aday oluyor. Savunma sanayindeki son gelişmeler bunun en güzel örneklerini oluşturuyor.

Robotların maliyetindeki düşüklük de bazı sektörlerde insanların yerini almalarında kolaylık sağlıyor. İnsan gücü ne kadar fazla olursa olsun çalışan bir insanın ücretinin, çalışanın günlük ihtiyaçlarını karşılayacak asgari düzeyin altına düşmemesi gerekiyor. Buna sağlık giderleri gibi maliyetlerde eklenince ve robotların verimlilik konusundaki üstünlüğü de göz önüne alınınca ibre tamamen robotlardan yana dönüyor.

Otomasyonun seyri dikkate alındığında yakın gelecekte birçok sektörde çalışacak insan sayısının sembolik düzeylere ineceği gerçeğiyle yüz yüze kalınıyor. Otomasyonla birlikte farklı iş alanları ortaya çıksa da robotun işinden ettiği insan sayısıyla mukayese edildiğinde özellikle otomasyonda başat rol oynayan ülkelerde işsizliğin boyutlarının artması kaçınılmaz görünüyor. G2018 verilerine göre her yüz işten 71’inde insan gücü kullanılırken 2025 yılında insan gücünün payının 48 seviyesine düşeceği öngörülüyor. Asıl korkutucu öngörü ise 2030 yılına kadar eğitilebilir robotlarla karşılaşılacağıdır.

Robotların Programlanması

Robotun tarifi yukarıda yapılmış olsa da robot denilince akla-hep insana benzeyen makineler geliyor. İnsanların işlerini yapmak üzere geliştirilseler de robotların insana benzemeleri hatta canlı varlıklardan herhangi birisine benzemeleri gerekmiyor. Ancak, çoğu robot insan veya başka canlıların yeteneklerini taklit etmek üzere geliştirildiğinden kısmen de olsa benzerlikler bulunuyor.

Robotların verilen komutları algılaması, nesneleri görmesi ve komutun gerektirdiği işi yapması gerekiyor. Bu işlevleri robotik kodlama sayesinde gerçekleştiriyor. Bu kapsamda farklı robotlar için geliştirilmiş farklı diller bulunuyor.